70

Kavmi bu sefer de şöyle dedi: “Bizim için Rabbine dua et, onun asıl özelliği nedir? Nasıl bir inek olduğunu bize açıklasın. Çünkü sığırlar hep birbirlerine benziyor (biz işin içinden çıkamıyoruz). Ancak Allah dilerse biz emrolunanı yerine getirme yolunu buluruz.”

“Kavmi bu sefer de şöyle dedi: (........)” Burada yine ineğin ne tür özelliklere sahip olduğuna ilişkin soru tekrar ediliyor ve niteliklerini ne olduğu soruluyor. İneğin daha belirgin mahiyette farklı başka ne gibi özellikleri var, onların açıklanmasını istiyorlar. Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) den rivâyete göre şöyle buyurmuş:

“Eğer sıradan herhangi bir ineği bulup getirselerdi ve onu da hemen kesmiş obalardı, bu onlar için yeterli olacaktı. Ancak onlar işi zorlaştırdılar (yokuşa sürdüler). Allah da bunun üzerine işlerini daha da zorlaştırdı.” Bezzâr rivâyet etmiştir. Bk. Keşfü'l-Esrâr, 2188. Ayrıca İbn Ebi Hatim ve İbn Merduye rivâyet etmişlerdir. Bk. El-Dürrü'l-Mensur, 1/189.

Çünkü fazla incelemeye kalkışmak iyi değildir. Kısaca fazla merak işe yaramaz. Fazlaca ileri giderek ince eleyip sık dokumamak gerekir.

“Çünkü, sığırlar hep birbirine benziyor, biz isin içinden çıkamıyoruz.” Çünkü san renkte ve orta yaşta olan bir hayli inek vardır, hepsi de birbirlerine bu manada benzerlik gösteriyorlar, dolayısıyla işin içinden çıkamıyoruz.

“Ancak Allah dilerse bize emrolunanı yerine getirme yolunu buluruz.,'

Yani bizden kesmemiz istenen ineği bulabiliriz veya kâtilin durumu ile alâkalı bizce gizli kalan noktaları ortaya çıkarabiliriz.

(........) cümlesi burada (........) edatının ismi ile haberi arasında yer almış olan bir parantez (mu'terize) cümlesidir. Nitekim bir hadiste şöyle buyuruluyor:

“Eğer “Allah dilerse” cümlesini / istisnasını kullanmamış olsalardı, bu olay ta kıyamete kadar onlara açıklanmayacaktı.” Bk. İbn Cerir, Tefsîr: 1/189.