232

(Ey kocalar!) Hanımlarınızı boşayıp onlar da iddet (bekleme) sürelerini bitirdiğinde, aralarında iyilikle anlaşmaları hâlinde onları boşayan kocalarıyla evlenmelerine engel olmayın. İşte içinizden Allah'a ve âhiret gününe îman edenlere bununla öğüt verilmektedir. Bu sizin için daha iyi ve daha temizdir. Allah bilir; fakat siz bilmezsiniz.

“(Ey kocalar!) Hanımlarınızı başarıp onlar da iddet (bekleme) sürelerini bitirdiğinde,” Bu âyetin baş tarafı ile bir önceki âyetin baş tarafı ibâre bakımından aynı olmakla beraber anlam gelişimi içerisinde değerlendirildiğinde, orada geçen, (.......) ile burada geçen, (.......) ifadelerinin iyice dikkat edilmesi hâlinde farklı anlamlarda oldukları göze çarpar. Bu âyette nikahtan söz edilmektedir. Nikah olayı ise ancak iddet bitiminde olabilir. Halbuki ilk âyette ise ric'atten söz edilmektedir. Ric'at ise ancak iddet süresi içinde olabilir.

“aralarında -dünür olan erkek ile kadın- iyilikle -din açısından uygun görülen hususlarda ve yerine getirilmesi insanlık şartı olan konularda, mehri misli vermede veya denklikte- anlaşmaları hâlinde -kâdirılar da buna arzulu iseler- onları boşayan kocalarıyla -yeniden- evlenmelerine engel olmayın.” Kaldı ki; velilerden birinde burada ifade edilen denklikler yoksa bu bir saldırı sebebi olabilir.

(.......) kelimesi, kâdirılara engel olmayın, onları men etmeyin, demektir. (.......) kelimesi, men etmek, baskı kullanmak manasınadır.

Bu âyet aynı zamanda kâdirıların kendi nikahlarını akdetmede, kıymada sözlerinin geçerli olduğuna da işaret bulunmaktadır.

Buradaki hitap ya da uyarı, iddet durumunun bitiminden sonra sırf zulüm olsun ve ezilsinler diye hanımlarına baskı yapan, önlerinde evlenmelerine engel oluşturan kötü niyetli kocalar içindir. Çünkü bu kötü niyetli kocalar kâdirıların diledikleri başka erkeklerle evlenmemeleri için bir türlü onların önünden çekilmiyor.

Yani; kadın ne evli gibi oluyor, ne de bekar. Bu sesleniş öylece ortada bırakıp zulmeden kocalaradır. Dolayısıyla iyi niyetle ve isteyerek tekrar bu kâdirılarla evlenmek isteyen ve onlara iyi davranacaklarını belirten iyi niyetli olanlara da mani olmayın.

Âyette “zevçler: eşler, kocalar” ifadesine yer verilmesi sonuçta biri diğerinin eşi olması bakımındandır. Ya da bu hitap, kâdirıların yeniden kocalarına dönmek istemeleri hâlinde buna engel olmak isteyen velilere bir uyarıdır. Çünkü; o evlenmek istedikleri kimseler bu kâdirıların eşleridirler. Zaten bu bakımdan da kocaları ismi kullanılmıştır. Bunlar ise buna mani oluyorlar. Evet bu ismi almıştır.

Âyet sahabeden Ma'kil b. Yesar hakkında nâzil olmuştur. Çünkü bu zât, kız kardeşine ilk kocasına varmaması için baskı kurmuştu. Ya da genel manada herkes içindir.

Yani, aranızda olabilecek şeylerde herhangi bir baskı ve engel bulunmasın. Çünkü; aralarında böyle bir durum eğer var ise, onlar da buna rıza gösteriyorlarsa, dolayısıyla bu kimseler de aynen baskı kuranlar hükmündedirler.

“/şfc içinizden Allah'a ve alıiret gününe îman edenlere bununla öğüt verilmektedir.” (.......) ile olan hitap ya Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) edir veya herkes içindir. Çünkü yapılan öğüt kendilerine faydalı olabilir.

“Bu -baskıyı terk etmek ve zarar vermek- sizin için daha iri ve daha temizdir -üstün ve güzeldir- “Çünkü sizi günah kirlerinden arındırır.

“-Temizlenme ve arınınayı- Allah bilir. Fakat siz -bunları- bilmezsiniz.”