135

Ey îman edenler! Adaleti titizlikle ayakta tutan, kendiniz, anababanız ve akrabanız aleyhinde de olsa Allah için şâhitlik eden kimseler olun. (Haklarında şâhitlik ettikleriniz) zengin olsunlar, fakir olsunlar Allah onlara (sizden) daha yalandır. Hislerinize uyup adaletten sapmayın, (şâhitliği) eğer, büker (doğru şâhitlik etmez), yahut şâhidlik etmekten kaçınırsanız (biliniz ki) Allah yaptıklarınızdan haberdardır.

“Ey îman edenler! Adaleti titizlikle ayakta tutan.” Adaleti sağlamak ve zulme meydan vermemek için çalışıp gayret eden! “Allah için şâhitlik eden kimseler olun!” (.......) kelimesi haberden sonra haberdir.

Yani Allah rızasını gözeten ve O'nun için şâhitlik yapan kimseler olun.

“Kendiniz, anababanız ve akrabanız aleyhinde de olsa” Yapacağınız şâhitlik sizin kendi aleyhinizde bir sonuç doğuracak olsa da.. Kişinin kendi aleyhinde şâhitlikte bulunması demek, kendi aleyhinde olan şey konusunda ikrarda bulunması demektir.

İşte bu durum, yani dava meselesi, şâhitlikte bulunma konusu ve kendisi hakkında aleyhte de olsa ikrarda bulunması, bunların tamamı bir kimsenin bir diğeri üzerinde bir hakkının var olduğunu haber vermeye dayanır. Şu farkla ki, “dava” demek, bir kimsenin başkası üzerinde var olan kendi hakkını dile getirmesi demektir. “İkrar” ise; başkası adına kendisi aleyhinde gerçeği itirafta bulunmak demektir. “Şahadet” veya “şâhitlikte bulunmak” ise; kişinin bir başkası üzerindeki hakkı konusunda haklı olan taraf için gerçeği ortaya koymak maksadıyla söz söylemek ve ifade etmek demektir.

Diğer taraftan yapacağınız şâhitlik kendi öz babalarınız, anneleriniz ve yakmlarınız aleyhinde olsa da adaletten aynlmaym. “(Haklarında şâhitlik ettikleriniz) zengin olsunlar, fakir olsunlar,” Aleyhlerinde tanıklıkta bulunduğunuz kimseler eğer zengin iseler, sırf zengin oldukları için onların hoşnutluğunu ve nzalarını kazanmak için değil, gerçeği söyleyerek Allah'ın nzasmı gözetmelisiniz. Ya da fakir olması sebebiyle ona acıyarak gerçekleri gizleme cihetine gitmeyin, hakkı olduğu gibi teslim ederek şâhitlikte bulunun.

“Allah onlara (sizden) daha yakındır.” Zengin olana da fakir olana da hepinizden daha yakındır.

Yani onlara bakmak açısından olsun, rahmetiyle muamelede bulunmak cihetiyle olsun Allah her ikisine de sizden daha yakındır.

(.......) kavlindeki zamîrin tekil olması gerekirken tesniye (ikil) olarak gelmesi şu açıdandır. Eğer durum bu ikisinden biriyle ilgiliyse -ki öyledir-, zaten buna da, (.......) kavli delalet etmekte ve bunu göstermektedir. Bu da bilinen bir zengin ve fakir demek olmayıp, zenginler ve fakirler anlamında cins manası ifade etmektedir. Dolayısıyla bunun manası şöyledir: “Allah tüm zengiıüere de fakirlere de sizden daha yakındır.”

“Hislerinize uyup adaletten sapmayın,”

Yani hevalarınız uğruna haktan saparak adaletsizlik etmeye kalkışmayın. (.......) kelimesi, (.......) kelimesinden alınmadır ki, dönüş ve sapma demektir. Ya da, “İnsanlar arasında adaleti uygulamayı hoş karşılama ma gibi bir yanlışa girmeyin” demektir ki, bu takdirde söz konusu kelime, (.......) kökünden alınmadır.

“(şâhitliği) eğer, büker (doğru şâhitlik etmez),” Kırâat imâmlarından İbn Âmir ve Hamza bu kelimeyi, tek bir (.......) harfine yer vererek (.......) harfini de zammeli (ötreli) olarak (.......) şeklinde. okumuşlardır. Bu durumda kelime kök olarak, “velayet” kelimesinden alınmadır.

“yahut şâhitlik etmekten kaçınırsanız,”

Yani şâhitliği, gereğince yerine getirmek yerine dilinizi eğip büker veya şâhitlik görevini yerine getirmekten kaçınırsanız, yüz çevirirseniz, bir başka yola saparsanız..

İsmi geçen iki kırâat imâmından başkalan ise bu kelimeyi iki (.......) harfiyle ve (.......) harfinin de sükunuyla (.......) diye okumuşlardır. Bu kelime de, (.......) kökünden alınmadır. Buna göre mana şöyle oluyor:

“Eğer dillerinizi hak ve gerçek olarak şâhitliği yerine getirmekten eğip büker, yan çizerseniz veya adil bir hükmün ortaya çıkmasını engellerseniz ya da sizce bilinen bir şâhitlik bilgisinden yüz çevirip kaçınır ve gerçeğin ortaya çıkmasına mani olursanız...” demektir.

“(biliniz ki) Allah yaptıklarınızdan haberdardır.” Eğer aksi hareket ederseniz sizi buna göre cezâlandım veya gerektiği gibi şâhitlikte bulunursanız buna göre de mükâfat verir.