FÂTIR SÛRESİ

Bu sûre Mekke'de nâzil olmuştur, 45 âyettir.

1

Gökleri ve yeri yaratan, melekleri, ikişer, üçer dörder kanatlı elçiler yapan Allah'a hamd olsun. O yaratmada (istediğine) dilediği kadar fazla verir. Şüphesiz Allah, herşeye gücü yetendir.

Allahü teâlâ, talim ve tazim için zâtını övmüştür.

“Gökleri ve yeri yaratan.. “onları ilk defa yaratan ve yoktan var eden, demektir. İbni Abbâs (radıyallahü anh) şöyle demiştir:

- “Fâtır kelimesinin manasım bilmiyordum. Bir kuyu hakkında ihtilafa düşen iki bedevi bana müracaat etmişti. Onlardan biri:

- Onu ilk defa ben kazdım deyince öğrendim.” “Elçiler... “yani kullarına gönderilenler, demektir.

(.......) kelimesi (.......) nun çoğulu (.......) manasınadır, “Sahip, -lı, -li,” manalarına gelmektedir.(.......) kelimesinden bedeldir. Ya da onun sıfatıdır. (.......) kelimesi “kanat” kelimesinin çoğuludur. (.......) ve (.......) kelimeleri (.......) kelimesinin sıfatıdırlar. Lafızları değiştiği için tenvîn ve cer kabul etmediler.

Bu, onların asıl lafızlarından başka bir şekle dönüştürülmesi sebebiyledir.

(.......) lafzının (.......) lâfzından dönüştürülmesi gibi. Yine tekrarlı lafdan “İki iki” tekrarsız lâfza “İkişer” dönüştürülmeleri sebebiyledir.

Denildi ki: “Lâfzı değişti, sıfat olduğu ve ona dayandığı için gayri munsariftir.” Mana şudur:

“Meleklerin bir kısminin kanatları ikişerdir.

Yani herbirinin iki kanadı vardır. Bir kısminin kanatları üçerdir ve herhâlde,üçüncü kanat iki kanat arasında, sırtın ortasındadır, iki kanata yardım eder. Bir kısminin kanatları da dörderdir. O, kanatları ve diğerlerini yaratmada dilediği kadar artırır.”

Denildi ki: “O güzel yüzdür, güzel sestir, güzel saçtır, güzel yazıdır ve gözlerdeki hoşluktur.”

Âyet mutlaktır. Onun için bunlar, uzun bağ, mutedil endam, aza tamlığî, beden kuvveti, akıl sağlamliği, görüş tutarlıliği, dil belâgatı, mü'minlerin kalplerindeki sevgi ve benzeri, yaratmada her ziyadeyi içine alan ne varsa tamamım kapsar.