6

İnsanlar bir araya toplandıkları zaman (bunlar) onlara düşman kesilirler. Ve onların kendilerine yaptıkları ibâdeti inkâr ederler.

Yani putlar kendilerine tapanlara düşman kesilirler ve putlar, kendilerine tapanların tapınmalarını inkâr ederler. “Onları bize tapınmaya davet etmedik” derler.

(.......) daki istifhamın manası, herşeye gücü yeten, işiten ve icabet edeni bırakıp ondan başka kendilerine icabet etmeyen ve kıyamete kadar da dünya var oldukça onlardan hiç kimseye icabet etmeye güç getiremeyen cansızlara yalvaran putperestlerden daha sapık birilerinin olduğunu inkârdır. Kıyamet koptuğu ve insanlar haşrolduğu zaman onlar, onlara düşmanı kesilirler, onlara muhalif olurlar. Onlar, her iki cihanda da faydasızdırlar, zarardan ibârettirler. Dünyada icabet etmek suretiyle onlara dostluk göstermezler. Âhirette de onlara düşman kesilirler. Ve kendilerine yaptıkları ibâdeti inkâr ederler. İcabet etmek ve gaflet etmek gibi, ilim sahiplerine isnad edilen şeyler onlara isnad edildiği için (.......) ve (.......) denildi ve onların icabeti terketmekle ve gaflet göstermekle nitelendirilmesi, onları ve onlara tapanları alaya alma yolludur.

Bunun bir benzeri Allahu Teâlâ'nm:

“Eğer onları (putları) çağırsanız sizin çağırmanızı işitmezler. Faraza işitseler bile size cevap veremezler. Kıyamet günü de sisin (onları Allah'a) ortak koşmanızı reddederler.” Fâtır, 14. ayetidir.