2

Ey îman edenler seslerinizi peygamberin sesinden fazla yükseltmeyin. Birbirinize bağırdığınız gibi peygambere yüksek sesle bağırmayın. Öyle yaparsanız siz farkına varmadan amelleriniz boşa gider.

“Ey îman edenler... “Nidanın haberi varit olan her hitap esnasında onları dikkatlerini tazelemeye çağrı ve onları düşünmekten gâfil olmamaları için uyarıdır, “seslerinizipeygamberin sesinden fazla yükseltmeyin.”

Yani konuştuğunda ve konuştuğunuzda sizin üzerinize düşen, seslerinizi onun ses sınırının altına çekmek ve seslerinizi kısmaktır. Şöyle ki onun sesi, sizin sesinizden daha yüksek olsun ki, onun size olan üstünlüğü görünsün ve katınızdaki öncülüğü anlaşılsın, “birbirinize bağırdığınız gibi peygambere yükek sesle bağırmayın.”

Yani o susarken onunla konuştuğunuzda sesin yükseltilmesiyle ilgili yasağı çiğnemekten sakının. Bilâkis size gereken, sesinizi aranızda konuştuğunuzda olduğu gibi yükseltmemek ve onunla konuştuğunuzda sesli konuşmanın zıddı olan fısıltıya yakın olan yumuşak bir sesle konuşmaya çalışmaktır.

Ya da ona “Ey Resûlüm Muhammed, Ey Ahmed!” demeyin. Ona -onu peygamberliğe nisbet ederek- sükûnetle ve vakarla hitap edin bu âyet indiğinde Ebû Bekir ve Ömer (rhma), Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e karşı ancak sır dostları gibi konuştular. İbni Abbâs (radıyallahü anh) dan şöyle nakledilmiştir:

“Bu âyet Sabit b. Kays b. Şemmas hakkında nâzil olmuştur. Ağır işitiyordu ve sesi yüksek çıkıyordu. Konuştuğunda sesini yükseltiyordu. Belki de Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile konuşuyordu da onun sesiyle Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) rahatsız oluyordu.”

Benzetme (.......) i mahallen mensubtur.

Yani “Ona karşı birbirinize karşı sesinizi yükselttiğiniz gibi sesinizi yükseltmeyin.” demektir. Bunda onlar onunla mutlak manada sesli konuşmaktan -tamamen sessiz olacak şekilde- men edilmemiştir. Onlar ancak belli olan sesli konuşmadan men edildiler. Aralarında adet olan konuşmaya benzer sesli konuşma kastedilmiştir o da peygamberlik şanını ve yüceliğini gözetmeksizin yapılan konuşmadır.

(.......) sözü mefulun leh olmak üzere mahallen mensûbtur. Nehiy manasına taallûk etmektedir. Mana amellerinizin boşa gitmesinden dolayı menedildiğiniz şeyden el çekin şeklindedir.

Yani muzâfun hazfedilmesi takdiri üzere amellerinizin boşa gitmesi korkusundan dolayı demektir.