12

Eğer ölen

hanımlarınızın, kendilerinden, ya da oğullarının sulblerinden, sizden veya başkalarından, kız veya erkek

çocukları yoksa, bıraktıkları mirasın yarısı sizindir. Ayrıntıları belirtilen şekil üzere,

eğer çocukları varsa, bıraktıkları mirasın dörtte biri sizindir. Geriye kalan miras ise, diğer mirasçılarındır.

Bu paylar, onların vasiyeti yerine getirildikten veya varsa borcu ödendikten sonra verilir. Bu borç, ister ikrarla sabit olsun, isterse delille.

Eğer siz kız veya erkek

çocuk ya da oğlunuzun çocuklarını

bırakmadan ölürseniz, geriye, bıraktığınız mirasın dörtte biri hanımlarınızındır. Ayrıntıları belirtildiği üzere,

eger çocuklarınız varsa ve ölürseniz.

bıraktığınız mirasın sekizde biri hanımlarınızmdır. Kalan miras ise, dıger mirasçılarındır.

Bu paylar, yaptığınız vasıyyetler yerine getirilip ve varsa borcunuz ödendikten sonra verilir.

Eğer ölen bir erkek veya kadın ıısûl ve füruu olmayıp (kelâle şeklinde) malı mirasçılara kalırsa, kendisinin bir erkek veya kız kardeşi bulunuyorsa, bunlardan her birinin, miras payı, terekenin altıda biridir.

Kadınla erkek arasında fark gözetilmez. Çünkü bunlar ana bir kardeş olup ölüye yakınlıkları anneleri yönündendir. Kelâle: Çoluk çocuğu ve anne babası olmayan (usûl ve füruu olmayan) kimse demektir. Aslında bu kelime, konuşmada yorulmak, güçsüz kalmak anlamınadır. İstiare yoluyla çocuk ve baba cihetinden olmayan akrabalık için kullanılmıştır. Çiinkü bunlar dışındaki akrabalık onlara göre daha zayıftır.

Eğer ölen kişi erkekse ve arkada hiçbir usûl ve füruu yoksa, bir tek erkek ve bir tek kız kardeşlerden herbiri, altıda bir hisseye mirasçı olurlar. Ölen kişinin kadın olması halinde de durum böyledir.

Buradaki kardeşlerin, anaları aynı olan kardeşler olmasında icma vardır. Çiinkü diğerlerinin durumu, sûrenin devamında belirtilecektir.

Eğer annenin evlatları

bundan yani bir erkek kardeş veya bir kız kardeşten

fazla iseler üçte bire ortaktırlar, erkeğin payı kadının payından fazla olmaz. Geri kalan hisse de diğer mirasçılara kalır.

(Bu taksim) yapılacak vasiyetten ve borçtan sonra, kimse zarara uğramaksızın yapılacaktır. Ölen kişi, belirtildiği şekilde vasiyetini ve borcunu ortaya koyar. Ancak vasiyeti, malın iiçte birinden fazla olmasıyla varisleri zarara sokmamalı, ya da vasiyetle onlara zarar vermeyi amaçlamamalıdır.

Bunlar Allah'tan size vasiyettir. Yani Allah size bu şekilde vasiyette bulunmaktadır. Dolayısıyla bu vasiyeti değiştirmek caiz değildir.

Allah zararlı olan ve olmayanı

hakkıyla bilendir, hilinı sahibidir. Bu yüzden cezalandırmakta acele etmez.