75

Ey Müminler!

Size ne oldu ki Allah yolunda savaşmıyorsunuz, cihadı terkediyorsunuz. Cihadı terketmek için hiçbir sebep yokken, neden savaşmıyorsunuz? Buradaki soru cümlesi, bir kınama ifadesidir. Allah'tan başka hiçbir çareleri ve sığınacakları yer olmayan Mekke'li bu zayıf insanlar, dua ederek diyorlar ki:

Ve: 'Rabbimiz! Bizi, halkı zalim olan şu şehirden insanları, Allah'a ortak koştukları ve müsllimanlara eziyet ettikleri için zalim olan bu Mekke diyarından

çıkar bizleri!

Bize katından bir koruyucu ver. Bize müslüman bir vali ver de, menfaatlerimizi korusun, dinimizi muhafaza etsin. Yine

bize, kendi

katından bir yardımcı ver' de, düşmanlarımıza karşı bize yardım etsin,

diyen zayıf erkek, kadın ve çocuklar uğrunda savaşmıyorsunuz? Size ne oluyor da, Mekke'de müslüman olan ve inkarcılar tarafından kendilerine eziyet verilen, esir alınan ve zayıf düşürülenleri kurtarmak için savaşmıyorsunuz? Halbuki, bu insanların hicret etmeleri, müşrikler tarafından engellenmiş, zelil ve âciz bir şekilde onların arasında kalmışlar. Onların birçok şiddetli eza ve eefalarıyla karşı karşıyalar.

Burada, ”müstaz'af (zayıf) tan özellikle bahsedilmiş olması, zayıf Müslümanları kâfirlerin elinden kurtarmanın en büyük hayırlardan biri olduğuna işaret içindir.

Çocuklara yapılan haksızlığın çok fazla olduğunu tescil etmek için özellikle zayıflarla birlikte zikredilmiştir. Çünkü, kâfirlerin yaptığı haksızlıklar, mükellef olmayan çocuklara bile sirayet etmişti. Âyetten anlaşıldığına göre, mal vererek, savaşarak veya hangi yolla imkân bulunursa onu yaparak, esir insanları inkarcılardan kurtarmak vaciptir.

Allahü teâlâ, onların bu dualarına cevap veriyor ve Mekke'nin fethinden önce, bazılarının Mekke'den çıkmasını nasip ediyor. Orada kalanlara ise, hayırlı bir yardımcı ve dost nasip ederek, sevgili Peygamber'i(sallallahü aleyhi ve sellem) eliyle, Mekke'nin fethini nasip ediyor. Böylece, kendilerine yardım edilmiş oluyor. Daha sonra da kendilerine, Attâb b. Esîd vali tayin ediliyor. Kendilerine çok büyük yardımlarda bulunuyor ve Mekke'nin en yüceleri oluyorlar.