79

Ey İnsan!

Sana gelen her iyilik hayır ve nimet

Allah'tandır. O'nun bir lütfü olarak sana ulaşmıştır. İnsanoğlunun yapmış olduğu hiçbir ibadet ve itaat, sadece yaratılış nimetini bile karşılayamazken, diğer nimetleri nasıl karşılasın? Onun içindir ki, Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimiz: ”Allahü teâlâ'nın rahmeti olmadan, hiçbir kimse cennete giremez" buyurmuştur. Bu sözü duyanlar: ” Sen de mi ey Allah'ın Rasûlü?" diye sorunca: ”Evet ben de, Allah beni rahmetine batırmasa cennete giremem" cevabını vermiştir.' '

Sana, belâ ve hoşuna gitmeyen şey

gelen kötülük de, kendindendir. Çünkü o masiyetin işlenmesine sebep olan senin kendi nefsindir. Bu durum, az önce geçen ”hepsi Allah'tandır"(Nisa: 78) âyetine ters düşmez. Çünkü, yaratma ve kula ulaştırma bakımından her şey Allah'tandır. İyilik ve ihsan kullara bir ikramdır, kötülük ise, kulları cezalandırmak ve intikam almaktır. Nitekim Hazret-i Âişe (radıyallahü anh) validemizden şöyle rivayet edilmiştir: ”Hiçbir Müslüman yoktur ki, başına gelen belâ, meşakkat ve hastalık, kendisini inciten bir diken ve ayakkabısının kopmuş olan bağı, işlemiş olduğu bir günahtan dolayı olmasın. Allahü teâlâ'nın bağışlaması ise, bunlardan daha çoktur."' '

Biliniz ki, amellerin dört mertebesi vardır: Bunların ikisi Allah için olup, onlarda kulun hiçbir müdahalesi yoktur. Bunlar; yaratma ve takdir etmedir. Geriye kalan ikisi de, kulun insiyatifindedir. Bunlar da, çalışma ve kazanmadır (kesb ve fiil). Allahü teâlâ, kazanmadan ve kötü fiil işlemeden münezzehtir. Bu ikisi, kulun işlerindendir. Fakat kul ve onun kazandığı şeyler mahluktur, Allah yaratmıştır. Çünkü Allah: ”Sizi ve yaptıklarınızı yaratan, Allah'tır" (Sâffât: 96) buyurmuştur. Bu âyet: ”De ki: (Yaratma ve takdir yönüyle) hepsi Allah'tandır."(Nisâ: 78) âyetini teyid eder. Takdir ve yaratma Allah'a, kesb ve fiil ise kula aittir. Bunu böyle anla ve inan. Çünkü, hak ehlinin ve erbabının görüşü budur.

Dahhâk: ”Kulun, Kur an'ı ezberleyip, sonradan da unutması, kendi günahının eseridir." demiş daha sonra: ”Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizin yaptığı yüzündendir" (Şûrâ: 30) âyetini okumuş ve ”Kur'ân'ı unutmak en büyük musibettir" demiştir.

Seni, bütiin

insanlara elçi gönderdik. Sen, sadece Arapların peygamberi değil, aynı zamanda Araplar dışındaki bütün insanların da peygamberisin. ”Seni ancak bütün insanlara gönderdik" (Sebe: 28) Senin peygamber olduğun konusunda:

Şahit olarak Allah yeter. Yani sana mûcizeler vererek desteklemesi yeterlidir.