53

'O, yeri size beşik yapan ”Mehd", ”mihad" kelimeleri üzerine basmak için hazırlanmış mekân anlamınadır.

Ve onda size yollar açan, size yani sizden başkası için değil, sizin için birçok yollar açan, çeşitli ihtiyaçlarınızı gidermek ve bunlardan elde edeceğiniz faydalarla yararlanmanız için yeryüzünün bir köşesinden diğer noktasına giderken tutmuş olduğunuz yolları dağların, vadilerin, ovaların arasına yayan,

gökten de, buluttan da

su indirendir.' Burada ”su" dan maksat yağmurdur. Yağmur, bulutun bir kısmının diğer kısmı ile kaynaştığı esnada oluşan su parçacıklarıdır.

Onunla bu su sebebiyle

Biz çeşitli bitkilerden sınıf sınıf bitkilerden

çiftler çıkardık, bitirdik.

Âyet metninde yenil an ”ezvac" kelimesi sınıf sınıf demektir. Bitkilerin bu şekilde isimlendirilmesi onların çift çift olmalarından, bazılarının bazılarına yaklaşmalarındandır. Çünkü bir başkasına yakın olan şeye ister ona onun benzeri olsun isterse zıddı bulunsun ”zevç" denilir. Birbiriyle ciñiesen bütün hayvanlarda birbirine yakın olan dişi ve erkeğe ”zevç" denir. Hayvanların dışında birbirine yakın olan her çifte ”zevç" denir. Bir çift mest, bir çift nalın (ayakkabı) dendiği gibi. Âyetin metninde yer alan ”nebat"yeryüzünden çıkan ve büyüyen şeylere denir. İster ağaç gibi gövdesi olsun, isterse bakla gibi olmasın. ”Çeşitli" kelimesinden maksat tatlı, kokusu, biçimi ve faydaları çeşit çeşit bitkiler demektir. Bunların bir kısmı faydalan farklı olarak insanlara yararlı iken, bir kısmı da hayvanlar için faydalıdır.