24

Sözkonusu edilen şeylerin gerçekleştiği

o gün cennetliklerin yani müminlerin

kalacakları yer, dünyada bolluk ve zevk içinde olan müşriklerin yerinden

çok daha iyi... Eğer: ”Balın sirkeden daha tatlı olacağının söylenmesi mümkün olmadığı gibi, cehennemde de hiçbir iyilik sözkonusu değilken, cennetliklerin yeri cehennemliklerin yerinden daha iyidir gibi bir karşılaştırmaya nasıl gidilebilir?" diye sorarsan, şöyle cevap veririm: ”Bu söz, tehdit etme ve küçümseme türünden bir ifadedir. Nitekim Yüce Allah şöyle buyurmuştur: ”Bu mu daha iyi, yoksa ebedî cenneti mi?" (Furkân: 15) Sonra, âyetteki üstünlükten, mutlak üstünlük de kastedilmiş olabilir. Yani, onlar en iyi yerdedir, demektir. Zaten âyetin devamı da bu kıyasa göredir. Âhirette

dinlenecekleri yer kâfirlerinkinden

çok daha güzeldir. Onlar, en güzel yerde dinleneceklerdir.

Burada ”dinlenecekleri yer" anlamındaki ”mekîl" kelimesi, ”kaylûle'nin yapıldığı yer demektir. ”Kaylûle" ise, aşırı sıcaktan dolayı gün ortasında dinlenmek, uyumaktır. Âyetteki ”mekîl" (dinlenme yerin) den maksat, hanımlarla birlikte dinlenmek, onlarla oynaşmak ve konuşmak üzere konaklamlan yerdir. Doğal olarak cennette aşırı sıcaklık olmadığı gibi, uyku da yoktur. Orada, gaflet olmadan ve hiçbir duygu kaybolmadan, mutlak dinlenme vardır. Halbuki cehennemde kâfirler için hiçbir dinlenme ve uyku yeri yoktur. Aksine sürekli azap ve devamlı acı vardır.