5

Hurma ağaçlarından herhangi birini kesmeniz veya kökleri üzerinde bırakmanız hep Allah'ın izniyledir. Arapçada ”line", değerli olan hurmadır. Yere yakın ve meyvesi hoş olduğu için böyle denmiştir.

Râğıb Müfredât'ında şöyle der: ”Un (yumuşaklık), huşunetin (sertliğin) zıttıdır. Aslında bu kelimeler maddî varlıklarda kullanılır. Sonra ahlâk gibi manevî sahalarda da istiare yoluyla kullanılmıştır. Meselâ, falan kişi yumuşaktır, falan kişi serttir denilir. Her iki kelime de yerine göre övme ve yermede de kullanılırlar."

"Kestiğiniz hurmalar"dan maksat, Yahudilerin çeşit çeşit hurmalarından kestikleriniz demektir. Bir başka anlayışa göre line, en güzel hurmalar olan; acve ve berniye'nin dışındaki güzel hurmalardır.

"Veya kökleri üzerinde bıraktıklarınız" yani kesmeyip bıraktığınız demektir. ”Asıl", dalların kendisinden meydana geldiği gövdedir.

"Allah'ın izniyledir." Yani hurmaların kesilmesi ve kesilmeyip bırakılması Allah'ın emriyledir. O halde bu hususta size bir sorumluluk yoktur. Çünkü hurmaların kesilmesinde ve bırakılmasında hikmet ve maslahat vardır.

Bu izin, yoldan çıkan fasıkları rezil etmek içindir. Yani, İslâm dairesinin dışında olan Yahudileri zelil kılmak için hurmaların kesilmesine ve bırakılmasına izin verildi. Çünkü Yahudiler, mü'minlerin, onların servetlerinde diledikleri gibi hükmetmelerini, hurmalarını kesip kesmeme hususunda arzuları istikametinde tasarruf ettiklerini görünce kinleri artıyor ve içleri gidiyordu.

Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Yahudilerin hurmalarının kesilip yakılmasını emredince Benî Nâdir Yahudileri dediler ki: ”Ey Muhammed! Sen yeryüzünde fesat çıkarmayı yasaklıyordun. Peki hurmaların kesilip yakılması nedir?" Bu sözler Rasûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem)'e ağır geldi. Bu hususta, mü'minlerin de gönüllerinde bir huzursuzluk vardı. İşte bu sebeple yukarıdaki âyet nazil oldu. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın emri, Allah'ın emri kılındı. Çünkü Rasûl-i Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) kendi arzu ve isteklerine göre konuşmazdı.

Bu âyet-i kerime ile kâfirlerin yurtlarının yıkılmasının ve öfkelerinin artması için ekinlerinin yakılmasının, meyveli olsun olmasın ağaçlarının kesilmesinin caiz olduğuna delil getirilmiştir.

Özellikle ”Une" denilen hurmaların kesilmesi, eğer o normal bir hurma ise aove ve berniyye denilen iyi hurmaların kendilerine kalması içindir. Şayet ”Une" iyi hurma ise, öfkeleri daha da artsın diye kesilmiştir.