3

İmam-ı Kelbî: «Bu iki isim Allah'ın şefkat ve rikkat sıfatıdır. Bundan dolayı muhtaç ve zayıf kullarına rıfkla muamele edsr» demiştir. Rıfk, Allah'ın sıfatlarından biridir. Zira Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem): «Muhakkak Yüce Allah yumuşaktır, yumuşaklığı sever» buyurmuştur.

Rıfk yumuşaklıktır. Allahü teâlâ halim, lâüf ve müşfiktir. Allah kullarına yumuşaklıkla lütfetmeyi sever. Katı kalbli olan kullarına rıfkla muamele etmez. Onlara gadap eder. Allah merhamet sahibi ve yumuşak kalbli kullarını sever.

Bazı tefsir sahipleri, Allah'ın rahman sıfatının rahim sıfatından daha mübalâğalı olduğunu söyleyerek Peygamberimizin şu duasını delil göstermişlerdir:

İlâhî! Dünyada rahmansın ki, mü’min ve kâfir ayırmadan hepsini rızıklandırdın. Âhirette rahimsin ki, sadece inanan kullarını âhiret nimetiyle mükâfatlandırdın. İnanmayan kullarını da âhirette cehennem azabı ile cezalandırdın» (Buhârî).

Bazı bilginlere göre de, Allah'ın rahim ismi rahman isminden daha geniş kapsamlıdır. Zira mü’min için hem dünya, hem de âhiret nimeti vardır. Allah mü’min kullarına hem dünyada, hem de âhirette rahmeti ile lütfeder, inanmayanlara da Allah'ın sadece dünya nimetleri vardır. Onların âhiret nimetinden nasipleri yoktur.

Bir kısım tefsircilere göre ise bazı yönden Allah'ın rahman ismi, bazı yönden de rahim ismi daha mübalâğalıdır. Yukarıda zikredildiği gibi.

Allah'ın rahman ismi rahim isminden önce zikredilmiştir. Rahman ismi yalnız Allah'a mahsustur. Allah'tan başkası bu isimle vasıflandırılanız. Bu isim mâna yönünden şümullüdür. Yüce Allah dünyada kimi dilerse ona rahmet eder. Allah'ın rahim ismi ise mâna yönünden sadece inananları kapsar. İnanmayanlarla ilgisi yoktur. İsim yönünden umumîdir, herkesi içine alır. Herkese merhametli anlamında rahim denir. Bununla vasıflandırılır.

Yüce Allah Fatiha sûresinde Rahman ve Rahim isimlerini zikrettikten sonra diğer ismini de zikrederek -Hamd ve şükür, rahmet sıfatı gadabı üzerine galip gelen, bütün mahlûkatın yaratıcısı Allah'a mahsustur. Kıyamet gününün sahibi ve maliki O'dur. Orada Allah'tan başkasının hükmetme yetkisi yoktur. Bu yetki kimseye verilmemiştir. Dünyada yetki verdiklerine (makam ve saltanat sahiplerine) asla zulmetmez, belki adaletiyle azaba lâyık olanlara ceza, ihsanına lâyık olanlara da mükâfat verir.