24

«Eğer siz onu yapamazsanız -elbette yapamayacaksınız- artık o ateşten sakının ki, onun çırası insanlarla taşlardır. O ateş kâfirler için hazırlanmıştır.»

Kâfirler bugüne kadar Kur'ân-ı Azimüşşân'a benzer bir nesne getiremediler ve kıyamete kadar da getiremeyeceklerdir. Zira Kur'ân-ı Kerim onlara meydan okumaktadır. Yâ Muhammed, körü körüne Kur'ân'ın âyet ve sûrelerini inkâr edenler bu iddialarından vazgeçsinler, yakıtı kibrit taşları ve insan olan cehennemden sakınsınlar.

Allahü teâlâ'nın cehennem yakıtının birisini kibrit taşı olarak zikretmesinin beş hikmeti vardır. Bu taş tez tutuşur ve geç söner. Çok kötü bir kokusu vardır. Ateşi kuvvetlidir ve gövdeye yapışıcıdır.

Bazı tefsircilere göre ise cehennemin yakacağı insanoğluyla taştır. Her cehennem ehlinin boynuna bir taş asılır. Cehennem sakinleştiği zaman onu cehennemin içine çeker, tekrar cehennem alevlenir. Cehennem bütün şiddetiyle kâfirler için hazırlanmıştır.

Mû'tezile mezhebine göre cehennem henüz yaratılmamıştır. Ehl-i Sünnet mezhebine göre ise yaratılmıştır. Zira yaratılmayan bir şey ile kullarını korkutmak Allah'a yakışmaz. Bu, boş bir şeyle uğraşmak olur ki, hâşâ Allah boş şeylerle uğraşmaktan münezzehdir.

Soru: Allahü teâlâ cehennem kâfirler için hazırlandı, buyuruyor. Bundan mü’minlerin cehenneme girmeyecekleri anlaşılmaktadır. Halbuki bazı yerlerde müminlere cehennemden sakının denilmektedir. Bu âyet ile diğerleri arasındaki fark nedir?

Cevap: Bu âyette muhtemelen iki hususa işaret edilmektedir: Cehennemin tabakaları çoktur. O, kâfirler için yaratılmış olup mü'minler için değildir. Fakat mü’minlerin âsileri de oraya girecektir. Cehennem kâfirler için hazırlanmasına rağmen mü’minlerin âsileri de oraya girecek ve azaplarını çekeceklerdir. Birinci mâna budur.

İkinci mâna ise şöyledir: Bir iş için hazırlanan bir âlet başka bir işte kullanılamaz diye bir kayıt yoktur. Nitekim bir binek hem savaşta, hem de seyahatte kullanılmaktadır. Savaşta kullanılması seyahatte kullanılmasına mâni değildir. Cehennem kâfirler için hazırlanmıştır, fakat mü’minin de muazzep olmasına mâni değildir. Mü’min cehennemde ebedi değil, cezası kadar kalacaktır. Cehennemde ebedî kalacak olanlar kâfirlerdir. Bundan dolayı cehennem kâfirler için hazırlanmıştır.

Allahü teâlâ yukarıda geçen birinci âyette yaratılanları zikredip, kendinin yaratıcı olduğunu isbat etmiştir. İkinci âyette, Kur'ân'ı ve Resûlü'nün nübüvvetini isbat etmiştir. Bundan sonra mü’minlerin sevaplarına işaret ederek buyurdu ki: