77

«Allah'ın ahdini ve kendi yeminlerini az bir pahaya değiştirenlerin, İşte onların âhirette hiçbir nasibi yoktur. Allah, kıyamet günü onlarla konuşmaz. Onlara bakmaz. Onlan temize çıkarmaz. Onlar için pek acıklı bir azap vardır.»

Bu âyet-i celile ahidlerine ve yeminlerine riayet etmeyenlerin, âdî bir menfaat uğruna mukaddesatını feda edenlerin uğrayacakları azabı bildirir.

İbn Abbas (radıyallahü anh)'a göre, bu âyet Abdullah İbni Eşva' ile îmrü'l-Kays hakkında nazil olmuştur: Bunlardan biri diğerinden hak dava etmiş. Dava edilen ise hakkı inkâr etmek için yalan yere andiç-m iştir. And içen hak sahibinin hakkını inkâr etmiştir. Onların yalan yere and içmelerinden dolayı bu âyet inzal olmuştur.

Bazılarına göre bu âyetin nüzul sebebi şudur: Yahudi âlimleri ve reisleri bir araya gelerek Peygamberimizin Tevrat'taki sıfatlanın değiştirmişler, insanlardan gizlemişler, buna mukabil bir takım menfaatler elde etmişlerdir. Az bir menfaat karşılığı dinlerini satmışlardır. Bu âyet onlar hakkında nazil olmuştur.

Bazılarına göre de bunun nüzul sebebi şudur: Yahudi âlimlerinden bir cemaat Şam'dan kalkarak Müslüman olmak için Medine'ye gelirler. Daha Peygamberimize gelmeden yolda Yahudilerin reislerinden ve azılılarından Kâ'b İbni Eşrefi görürler. Kâ'b, onlara niçin geldiklerini sorar. Onlar, Müslüman olmak için geldiklerini söylerler. Kâ'b, «Muhammed'in gerçek peygamber olduğunu biliyor musunuz?» der. Onlar «Evet, biliyoruz' derler. Kâ'b: «Siz, Müslüman olmakla benim size vereceğim bir çok hediyeden mahrum oldunuz. Şayet Müslüman olmasaydınız, ben size bir çok hediye verecektim» der. Onlar: «Sen biraz sabret. Bize düşünme payı ver, biraz düşünelim» derler. Bir müddet düşündükten sonra «biz yanlış duymuşuz, Tevrat'ta bizim sıfatlarını bulduğumuz Muhammed bu değildir- diyerek yemin ederler. Ve islâm'a girmekten vazgeçerler.

Bunun üzerine Kâ'b, onların her birine sekizer arşın (metre) bez ile sekizer ölçek arpa verir. Yüce Allah, bu âyeti onlar hakkında inzal edip, buyurdu ki: «Allah'ın ahdini ve kendi yeminlerini az bir pahaya değiştirenlerin, işte onların âhirette hiç bir nasibleri yoktur. Allah kıyamet günü onlarla konuşmaz. Onlara bakmaz.» Allah, onlara rahmet nazanyla bakmaz. Onların günahlarını bağışlamaz, onları elim bir azap ile cezalandırır.