103

«Toptan Allah'ın ipine sarılın, ayrılmayın. Ve Allahın üzerinizdeki nimetini düşünün. Hani siz düşman idiniz de O, kalblerinizin arasını uzlaştırdı. Ve O'nun nimeti sayesinde kardeş oldunuz. Siz, bir ateş uçurumunun tam kenarında iken sizi oradan O kurtardı. Doğru yola ensesiniz diye. İşte Allah âyetlerini size böylece açıklar.»

Bu ilâhî hitap Müslümanlaradır. Hepiniz Allah'ın dinine sımsıkı sarılın. Kur'ân'ın ve sünnetin buyruklarına uyun. Yardımı Allah'tan talep edin. Ondan başkasından yardım ve me'ûnet beklemeyin. Kur'ân’ın hükmünden ve Peygamberin yolundan ayrılmayın Bu kardeşlik, takva ve İslâm şuurundan doğan bir kardeşliktir. Bu kardeşliğin esası Allah'ın ipine, yani kelâmına, nizamına ve dinine sarılmaktır. Yoksa başka mefkureler etrafında toplanmak değildir.

Bazı ilim erbabı şöyle demişlerdir: «Bu dünya bir kuyu gibidir. Bu kuyunun içinde yılanlar, akrepler ve zehirli ejderhalar vardır, içine düşen insanlar kurtulmak için sağlam bir ip arıyorlar. O ipe tutunsunlar ve kuyudan çıksınlar da, onların da şerrinden kurtulmuş olsunlar. Dünya da böyle bir kuyu gibidir. Çeşitli mihnetler, âfetler, musibetler hep onun içindedir. Hele zamanımızda hiç rahatlık yoktur. Mihneti ve musibeti çoğalmıştır. Bunun şerrinden kurtulmak için Yüce Allah kullarına Kur'ân gibi sağlam bir ip göndermiştir. Onun hükümlerine sımsıkı sarılsınlar da dünyanın mihnet ve meşakkatinden kurtulsunlar.- islâm'ı kabul edip, Kur'ân'a sarılanlar, iki cihanın, mihnet ve meşakkatinden kurtulurlar.

Yüce Allah, mü’minlere «Yahudi ve Hıristiyanlar gibi, birlik ve beraberliğinizi bozarak tefrikaya düşmeyin» buyurmuştur. Ey iman sahipleri, Allah'ın size ihsan ettiği İslâm nimetini hatırlayın ve O'nun emirleriyle amel edin. Siz birbirinize düşman iken, İslâm nimetiyle sizi şereflendirdi. Kalblerinizi uzlaştırdı, aranızdaki düşmanlığı kaldırdı, sizi kardeş yaptı. Bu nimetlerin şükrünü eda edin. Siz İslâmdan önce bir ateş çukurunun kenarında helak olmak üzere iken, sizi oradan kurtaran O'dur. Bütün bu nimetleri hatırlayarak şükrünü eda edin.

Bu âyet Evs kabilesi ile Hazreç kabilesi hakkında nazil olmuştur. Bu iki kabile tam kırk yıl aralarında harp etmişlerdir. Her iki taraf da bir çok ölü vermiştir. Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) peygamber olarak gönderildikten, Mekke'de peygamberliği açığa çıktıktan ve etrafa yayıldıktan sonra Medine'de bulunan bu iki kabile Peygamberimize iman etmişlerdir. Bu iki kabileden yetmiş kişi Mekke'ye gelerek Peygamberimize biat ederler ve îmanlarından dönmeyeceklerine de ahdederler. Hattâ Peygamberimizi Medine'ye davet ederler ve iki yıl sonra Peygamberimiz Medine'ye hicret eder (Kütüb-i Sitte).

Peygamberimiz Medine'ye gidince iki kabilenin arasındaki düşmanlığı kaldırır. Onları birleştirir ve kardeş ilân eder. Allahü teâlâ bu âyeti inzal ederek buyurdu ki: «Doğru yola erişesiniz diye Allah âyetlerini size böyle açıklar.- Ey iman ehli bu nimetlerin kıymetini bilin. Artık bundan sonra islâm nimetini bırakıp, dalâlete sapmayın.