140

«O, size kitapta "Allah'ın âyetlerinin inkâr edildiği ve alaya alındığını işittiğinizde, onlar başka bir mevzua intikal edinceye kadar yanlarında oturmayın. Yoksa siz de onlar gibi olursunuz" diye indirdi.»

Bu âyet-i celîlenin nüzul sebebi şudur: Mekke'li müşrikler inen Kur'an âyetleriyle alay ederlerdi. Akıllarınca inen âyetleri ve Müslümanları alaya alıyorlardı. Allahü teâlâ, Müslümanları onlarla bir arada bulunmaktan men edip şöyle buyurmuştur: «Ey mü’minler size kitapta "Allah'ın âyetlerinin inkâr edildiği ve alaya alındığını işittiğinizde, onlar başka bir mevzua intikal edinceye kadar yanlarında oturmayın. Yoksa siz de onlar gibi olursunuz" diye indirdi.» Kâfirler Mekke'de inen Kur'an âyetleriyle alay edip, inkâr ediyorlardı, îman edenlerin onların meclislerinde oturup kalkmaları men edilmiştir. Eğer siz onlarla bir arada oturup - kalkmaktan men edildikten sonra, tekrar onlarla oturur ve sözlerini dinlerseniz onların günahlarına ortak olursunuz. Yani günahta onlar gibi olursunuz.

Bu âyet-i celîlede şuna da işaret vardır: Her kim bir ma'siyet meclisinde oturur da, onların isyanlarına ve inkârlarına mâni olmazsa, o mecliste bulunanların işlemiş oldukları günaha ortak olur. Onların isyanlarına ve küfürlerine mâni olamayanlar günahlarına ortak olmamak için yanlarında oturmamaları ve onlardan uzak durmaları gerekir. İçki içenlerin ve kumar oynayanların yanında oturmak, gıybet konuşanları, yalan söyleyenleri ve din ile alay edenleri dinlemek, bunları işleyenlerle aynı günaha ortak olmaktır. Yanlarında bulunanlar da o masiyetleri işlemiş gibi günah kazanırlar.

İmam-ı Dahhâk (radıyallahü anh) şöyle demiştir: «Bir kimse Kur'an'da ve Hadîste olmayan bir şeyi ihdas ederse o bid'attır. Bid'at iki türlüdür. Biri bidat-ı hasene, güzel olan bid'at, diğeri ise bid'at-ı seyyiedir, yani kötü, zararlı olan bid'attır. Kötü olan bid'atı ihdas edenler kıyamete kadar onunla amel edenlerin işlemiş oldukları günaha ortak olurlar. Her kötü bid'at sahibi bu âyetin hükmüne dahildir.

Yüce Allah âyet-i celilenin devamında şöyle buyuruyor:

«Doğrusu Allah münafıkların ve kâfirlerin hepsini cehennemide toplayacaktır.»