171

«Ey ehli kitap, dininiz hususunda haddi aşmayın. Allah'a karşı hak olandan başkasını söylemeyin. Meryem oğlu Mesih İsa yalnız Allah'ın peygamberi ve kelimesidir ki, onu Meryem'e bırakmıştır. O, Allah tarafından bir ruhtur. Artık Allah'a ve peygamberlerine inanan da "Allah üçtür" demeyin. Kendiniz için hayırlı olmak üzere Allah, ancak bir tek tanrıdır. O, her hangi bir çocuğu bulunmaktan münezzehtir. Göklerde ne var, yerde ne varsa hepsi O'nundur. Hakiki vekil olarak da Allah yeter.»

Bu âyet-i celîlenin nüzul sebebi şudur: Nasranîlerden Mari Yakubiyye adıyla anılan bir kavim vardı. Onlar, İsa (aleyhisselâm)'nın Allah olduğunu söylerlerdi. Yine Hıristiyanlardan Nastûriyye diye bilmen bir kavim vardı, onlar da İsa'nın Allah'ın oğlu olduğunu söylerlerdi. Bunlardan başka Melâikiyye diye bilinen bir kavim daha vardı ki, onlar da, Allah «Üçün üçüncüsüdür» derlerdi. Onlara göre Meryem de, İsa da Allah'tır. Onlar böyle söylemekle Allahü teâlâ'ya iftira etmişlerdir. Yüce Allah o zalimlerin sözlerini reddetmek için âyet-i celîlesini inzal ederek şöyle buyurmuştur: «Ey kitap ehli, dininiz hususunda haddi aşmayın. Allah'a karşı hak olandan başkasını söylemeyin. Meryem oğlu Mesih İsa yalnız Allah'ın peygamberi ve kelimesidir ki, onu Meryem'e bırakmıştır. O, Allah tarafından bir ruhtur. Artık Allah'a ve peygamberlerine inanın da «Allah üçtür» demeyin.» Yani kendinize zulmedip, dininiz hususunda haddi aşıp, boyunuzdan büyük söz söylemeyin. Allahü teâlâ'nın şanına lâyık olmayan şeylerle O'na iftira etmeyin. Zira O'nun şeriki, benzeri, ortağı yoktur. Sizin «Tanrı» dediğiniz Mesih, Meryem'in oğlu İsa'dır. O, Allah'ın elçisi ve kuludur. Allah, onu ruh olarak Cebrail vasıtasıyla Meryem'e ilka etmiştir. Yani Cebrail o ruhu Meryem'in yakasından üfürmüş, bu üfürmeden Meryem hamile kalmıştır. Bu Allah'ın kudretinin eseridir. Yüce Allah, ona «Ol» dedi, o da oluverdi. Allah bir şeyin olmasını diledi mi ona sadece «Ol!» der. O da, o anda olur. İsa (aleyhisselâm)'nın dünyaya gelmesi de böyledir.

Meryem de Allah'ın kuludur. Siz Allah'ın birliğine ve peygamberine iman edin. Peygamberlerin Allah tarafından size getirdiklerini tasdik edin. «Bizim ilâhımız üçtür» demeyin. Küfrü terk edip, imana dönmeniz sizin için çok daha hayırlıdır. Bilin ki, Allahü teâlâ, birdir, yücedir ve sizin ortak koşmuş olduğunuz şeylerden münezzehtir. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi Allah'ındır ve hepsini yaratan O'dur. O'ndan başka yaratıcı olmadığı gibi, hakiki vekil de yoktur.