83Allah'ın dininden başkasını mı arıyorlar? Oysa göklerde ve yerde ne varsa hepsi ister istemez ona teslim olmuştur. Ve yine ona döndürülecektir. Allah'ın dininden başka bir din mi arıyor ve onu istiyorlar? Halbuki göklerde ve yerde ne varsa hepsi Allah’a boyun eğmiş, onun ilahlığı önünde teslim olmuşlardır. Mü’minler isteyerek teslim olmuşlar kâfirler ise Allah'ın azabını gördükten sonra istemeyerek te olsa teslim olmuşlardır. Onlar, Öldükten sonra Allah’a döndürülecekler, Allah, onların amellerinin karşılığını verecektir. İyilik edene iyiliğin, kötülük edene de kötülüğün karşılığı verilecektir. Âyet-i kerime’de "Göklerde ve yerde bulunanların isteyerek ve istemeyerek Allah’a boyun eğdikleri, ona teslim oldukları zikredilmektedir. İsteyerek boyun eğip teslim olanlardan maksat, Peygamberler, mü’minler ve melekleridir. İstemeyerek boyun eğenlerden maksat ise müfessirler tarafından çeşitli şekillerde izah edilmiştir. a- Mücahid ve Ebul Âliyeye göre bunlardan maksat, Allah'ın yaratıcılığını kabu edip bununla beraber, ibadette ona ortak koşan müşriklerdir. Bunlar, Allah’a samimi bir şekilde kulluk etmedikleriden, istemeyerek ona boyun eğmişlerdir. Nitekim bu hususta başka bir âyet-i kerime’de şöyle buyurulmaktadır. "Yemin olsun ki, eğer kâfirlere" Gökleri ve yeri kim yarattı?" diye sorsan onlar mutlaka "Allah" derler. Lokman sûresi, 31/25 b- Abdullah b. Abbasa göre, istemeyerek boyun eğenlerden maksat, kendilerinden ahit alınırken istemeyerek ahit verenlerdir. c- Mücahide göre istemeyerek boyun eğenlerden maksat, kâfirlerin gölgelendir. Nitekim bu hususta başka bir âyette: "Göklerde ve yerde olanlar, ister istemez Allah’a secde ederler, gölgeleri de sabah akşam Allah’a boyun eğer. Ra'd sûresi, 13/15 buyurulmaktadır. d- Cabir b. Âmire göre istemeyerek boyun eğenlerden maksat diliyle inkâr ettiği halde kalbiyle İslamın hak olduğunu idrak edenlerdir. e- Hasan-ı Basri ve Matarül Verrak'a göre ise, istemeyerek boyun eğenlerden maksat, kılıç zoruyla Müslüman olduklarını söyleyenlerdir. f- Katadeye göre ise istemeyerek teslim olanlardan maksat, Allah'ın azabını gözleriyle görerek ister istemez iman edenlerdir. Nitakim şu âyetlerde "Ey Rasûlüm, de ki: Eğer biliyorsanız söyleyin bakalım yeryüzü ve oradakiler kimindir?" "Allah’ındir" diyecekler. O halde hiç düşünmez misiniz?" de Mü’minim sûresi, 23/ 84, 85 "İsrailoğullarını denizden geçirdik. Firavun ve ordusu onlara zulmetmek ve saldırmak maksadıyla peşlerine düşmüşlerdi. Firavun, boğulacağı anda "İsrailoğullarının iman ettiğinden başka ilâh olmadığına iman ettim. Ve ben müslümanlardanım." dedi." "Şimdi mi iman ediyorsun? Halbuki bundan önce isyan ettin. Ve fesat çıkaranlardandın. Yunus sûresi, 10 / 90, 91 buyurulmak suretiyle bu hususa işaret edilmektedir. g- Abdullah b. Abbasa göre ise, bu âyette zikredilen, isteyerek boyun eğenlerden maksat, Allah’a isteyerek ibadet edenlerdir. İstemeyerek boyun eğenlerden maksat ise, Allah’a istemeyerek ibadet edenlerdir. Nitekim şu âyette bu husus ifade edilmektedir. "Göklerde ve yerde olanlar ister istemez Allah’a secde ederler. Gölgeleri de sabah akşam Allah’a boyun eğer. Rad sûresi, 13/15 |
﴾ 83 ﴿