187

Bir zaman Allah, kendilerine kitap verilenlerden, onu insanlara açıklayacaklarına, onda olanları gizlemeyeceklerine dair ahit almıştı. Onlar ise bunu arkalarına attılar ve az bir değere değiştiler. Bu alış verişleri ne kötüdür.

Ey Rasûlüm, Allah, kendilerine kitap verilen Yahudi ve Hristîyanlardan, Tevrat ve İncilde, senin Peygamberliğini insanlara açıklayacaklarına ve bu kitaplarda bulunanları gizlemeyeceklerine dair kesin söz aldığı zamanı hatırla. O, kendilerine kitap verilenler bunu arkalarına attılar. Allah'ın emrini bırakıp ona verdikleri sözü bozdular. Kitapta yazılı olan, senin Peygamberliğin gibi bazı hususları gizleme karşılığında, dünya metaından basit bir değer aldılar. Allah’a verdikleri sözü bozarak karşılığında satın aldıktan şey ne kötüdür.

Müfessirler bu âyet-i kerime’de zikredilen ehi-i kitaptan kimlerin kastedildiği hususunda farklı görüşler zikretmişlerdir.

a- Abdullah b. Abbas, Süddi, Said b. cübeyr ve İbn-i Direyce göre bu âyette zikredilen ehl-i kitaptan maksat, sadece Yahudilerdir. Âyet, Finhas ve Eşya' gibi Yahudi Hahamlarına işaret etmektedir.

b- Katadeye göre ise bu âyet-i kerime, kendisine dînî ilimler verilen herkesi kapsamaktadır. Bu hususta Katadenin şunları söylediği rivâyet edilmektedir. "İşte Allah, ilim ehlinden bu ahdi almıştır. Kim, bir şey bilir ise, onu başkasına öğretsin. Sizler ilmi gizlemekten kaçının. Zira ilmi gizlemek, helak olmaktır. Hiçbir kimse de kendisini, bilmediği bir şeyi söylemeye zorlamasın. Aksi takdirde Allah'ın dininden dışarı çıkar ve kendisini zorlayanlardan olur." Denilir ki: "Söylenilmeyen ilim, harcanmayan hazineye benzer. İnsanlara aktarılmayan hikmet, yeyip içmeyen bir puta benzer. "Yine denilir ki: "Ne mutlu konuşan âlime ve ne mutlu dinlediğini tutan dinleyiciye. Birincisi ilmi bilen, onu öğreten ve insanları ona çağırandır. İkincisi ise, hayıfı işiten, onu koruyuan ve ondan faydalanandır.

c- Abdullah b. Abbastan nakledilen diğer bir görüşe göre, âyetin bu bölümünün mânâsı şöyledir: "Ey Rasûlüm, bir zaman Allah, Peygamberlerden, kavimlerine karşı ahit almıştı." Buna göre burada zikredilen ehl-i kitaptan maksat, Peygamberlerdir.