30

Kâfirler, gökler ve yer birbirine bitişikken onları ayırdığımızı ve her canlıyı sudan yarattığımızı bilmezler mi? Hâlâ iman etmiyorlar mı?

* Müfessirler: "Göklerle yerin bitişik olması" ifadesinden neyin kastedildiği hakkında çeşitli izahlarda bulunmuşlardır.

Abdullah b. Abbas'ın şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Bu ifadeden maksat, gökle yer birbirlerine yapışık idiler Allah bunları birbirlerinden hava ile ayırdı. Gök yukarı kalktı yer aşağıda kaldı." demektir.

Mücahid ve Süddî ise demişlerdir ki: "Bu ifade: "Gökler ve yer birer tek kütle halindeyken Allah bunların her birini yedi parçaya ayırmış ve böylece yedi gök yedi yer haline getirmiştir." demektir.

İkrime, Atıyye el-Avfî ve İbn-i Zeyd, göklerin ve yerin bitişik olmasından maksadın, bunlardan her birinin önceleri delik olmadıkları sonra Allah'ın, gökleri delerek oradan yağmur indirdiği, yerleri yararak oradan bitkiler çıkarıp sular fışkırttığı anlamına geldiğini söylemişler ve buna delil olarak ta şu âyetleri zikretmişlerdir. "İçinde hâdiseler tekrarlanan göğe, yanlan yere yemin olsun ki, muhakkak Kur'an, hak ile bâtılı ayıran ilahî bir kelamdır." Tarık Sûresi, Âyet: 11-13

Taberi de bu görüşü tercih etmekte, âyetin son bölümünü de buna delil göstermektedir.

Âyet-i kerime’nin sonunda her canlının sudan yaratıldığı ifade edilmektedir. Buradaki canlı kavramına bitkilerin de dahil olduğu beyan edilmektedir. Ayrıca Hazret-i Âdem'in, Meleklerin ve Cinlerin bu ifadenin dışında olduğu açıklanmıştır. Zira Hazret-i Âdem'in topraktan Cinlerin de ateşten yaratıldığı başka âyetlerde açıkça ifade edilmektedir. Meleklerin ise nurdan yaratıldığı, Hadis-i Şeriflerde beyan edilmiştir.

Bu hususta diğer âyetlerde de şöyle buyurulrnaktadır: "Allah: "Sana emrettiğimde seni secde etmekten alıkoyan neydi? Dedi. İblis: "Ben ondan hayırlıyım çünkü beni ateşten, onu ise çamurdan yarattın." dedi. A'raf Sûresi, Âyet: 12 "Her şeyi en güzel şekilde yaratan, insanı önce balçıktan var eden, sonra insan soyunu âdî bir suyun özünden yaratan sonra şekil verip düzelten, ona kendi ruhundan üfleyen, size kulaklar, gözler ve gönüller veren de O’dur. Ne de az şükredersiniz." Secde Sûresi, Âyet: 7-9 "Cinleri de dumansız saf ateşten yarattı." Rahman Sûresi, Âyet: 15

Peygamber efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) de bir Hadis-i Şeriflerinde Meleklerin nurdan yaratıldıklarını beyan ederek şöyle buyuruyor:

"Melekler nurdan yaratılmışlardır. Cinler de dumansız ateşten yaratılmışlardır. Âdem ise size Kur'an'da anlatıldığı şekilde (topraktan) yaratılmıştır." Müslim, K. ez-Zühd, bab: 60, HN: 2996 /Ahmed b. Hanbel, Müsned, C; 6, S: 152, 168