19

Sana, rabbini tanıma yolunu göstereyim mi ki ondan korkasın?"

Ey Rasûlüm, imrun oğlu Mûsa'nın haberi sana ulaştı mı? Bir zaman rabbi ona, mübarek ve temiz vadide şöyle hitabetmişti. "Sen Firavuna git. Zira o, rabbine karşı böbürlenmede ve saldırganlıkta haddi aştı. Ona de ki: "Senin, İnkârcılık kirlerinden temizlenme vaktin gelmedi mi? Ben seni, rabbinin senden razı olacağı hak dine ileteyim mi? Böylece onun emir ve yasaklarına uyarak ondan korkmuş olasın."

Âyette zikredilen "Tuva" kelimesi, Mücahid, İbn-i Zeyd ve Katade'ye göre, Allahü teâlânın, Hazret-i Mûsa'ya seslendiği mukaddes vadinin adıdır.

Mücahid'den nakledilen diğer bir görüşe göre "Tuva" kelimesinin manası: "Ayaklarını çıkar ve yere yalınayak bas" demektir. Buna göre âyetin manası: "Hani bir zaman rabbi Mûsa'ya nida etmiş ve ona: "Yere yalınayak bas. Firavuna git zira o azdı." şeklindedir.

Hasan-ı Basri'den nakledilen diğer bir görüşe göre "Tuva" kelimesi, "Ti-va" şeklinde okunmuş ve manasının "İki defa" demek olduğu izah edilmiştir. Buna göre âyetin manası: "Hatırla, bir zaman rabbi Mûsa'ya, iki defa kutsallaştırılan vadide şöyle nida etmişti: "Firavuna git. Zira o azdı."

Âyette zikredilen "Temizienme"den maksat İkrime'ye göre "Lailahe İllallah" "Allah’tan başka ilâh yoktur" demektir.

İbn-i Zeyd'e göre ise temizlenmekten maksat, müslüman olmaktır, İbn-i Zeyd, Kur'anda geçen ve "Temizlenme" veya "Arınma" şeklinde izah edilen "Tezekkâ" kelimesinin manasının, müslüman olmak demek olduğunu söylemiş ve bu hususta şu âyetleri okumuştur. "Bunlar, altlarından ırmaklar akan "Adn" cennetleridir. Onlar orada ebediyyen kalacaklardır. İşte kendisini günahlardan arındıranın mükafaatı budur." Tâha Sûresi, 20/76 "Ey Rasûlüm, ne biliyorsun belki de o kemlisini arındıracaktı." Abese Sûresi, 80/3 "Onun temizlenmemesinden sana ne?" Abese Sûresi, 80/7