3

Kararıp ıssızlaştığı zaman geceye yemin olsun ki Ey Rasûlüm, rabbin seni bırakmadı ve sana gazap etmedi.

Âyette geçen ve "Kararıp ıssızlaştığı zaman" diye tercüme edilen "İza seca" ifadesi Adullah b. Abbas ve Hasan-ı Basri taafından "Gecenin karanlığı bastığı zaman" şeklinde izah edilmiş, Abdullah b. Abbas'tan nakledilen başka bir görüşe göre o bu ifadeyi "Gece bittiği zaman" diye izah etmiş Mücahid, Katade ve İbn-i Zeyd ise "Sükunete kavuştuğu zaman geceye" şeklinde izah etmişlerdir. Taberi ise: "İnsanlar içinde sakinleştiği ve karanlığı çevrede yerleştiği zaman geceye" şeklimle izah edilmesinin daha uygun olacağını söylemiştir.

Allahü teâlâ bu âyetlerde gündüze ve geceye yemin ederek Hazret-i Muhammed'i terketmediğini ve ona kızmadığını beyan etmektedir. Bu âyetlerin nüzul sebebi hakkında Cündeb b. Süfyan şunu Rivâyet etmiştir:

"Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hastalandı. İki veya üç gece kalkamadı. Bir kadın ona gelerek şöyle dedi: "Ey Muhammed umarım ki şeytanın seni bıraktı. Zira ben, iki veya üç günden beri onu senin yanında göremiyorum." Bunun üzerine Âyetleri nazil oldu.

Abdullah b. Abbas, Katade ve Dehhak'tan şunların Rivâyet edildiği nakledlimektedir. Resûlüllah’a Kur'an inmeye başladıktan sonra Cebrâil birkaç gün geç kaldı. Bundan dolayı da Resûlüllah ayıplandı. Müşrikler onun için: "Rabbi onu bıraktı ve ona kızdı." dediler. İşte bunun, üzerine: "Rabbin seni bırakmadı ve sana gazap etmedi." âyetleri indi.

Cündeb b: Abdullah ve Urve b. Zübeyr'in rivâyetlerine göre Cebrâil vahyi getirmekte gecikince Resûlüllah çok üzüldü. Hazret-i Hatice ona acıyarak "Rabbinin sana kızdığını zannetmiyorum." dedi. İşte bunun üzerine Duha suresinin ilk âyetleri nazil oldu. Buhari, K.Tefsir el-Kur’an, Sûre: 93 bab: 1