203

Bir de sayılı günlerde Allah’ı zikredin -tekbir alın- bunlardan iki gün içinde avdet için acele edene günah yok, teahhur edene de günah yok amma korunan için: Allah’a korunun ve bilin ki, siz ona haşrolunacaksınız

(........) Ve bilhassa sayılı günlerde Allah’ı tekbirlerle zikredin. -ki, bu günlere Eyyamı teşrık denilir. Hacce müteallık âyetlerde bir (........) bir de (........) vardır. (........) aşri zilhicce veya (........) da bil'ıttıfak eyyamı teşrık ile tefsir edilmiştir. Teşrık, yüksek sesle tekbir almaktır. Hazret-i İbrahime nisbet edilen ve yüksek sesle alınan ma'ruf tekbiri mahsusa tekbiri teşrık denilir. Arefe sabahından Kurban bayramının dördüncü günü akşamına kadar eyyamı zikr-ü tekbirdir. Ve eyyamı ma'dudat bunun beşine de muhtemildir. Maamafih bunlardan birincisi Arefe, üçü eyyamı nahir, beşincisi yalnız yevmi teşrıktır, fakat eyyamı teşrık tabiri bilhassa zilhiccenin onbirinci onikinci onüçüncü, yani Kurban bayramının ikinci üçüncü dördüncü günlerine ıtlak edilir ki, bu günler «mina» da tekbir alıp taş atma günleridir. Ayni zamanda bu günler kurban etlerini sermek günleridir ki, teşrıkin bir manası da budur. Şu halde eyyamı tekbir beşe kadar baliğ oluyor ise de Arefe ve yevmi nahir zikr-ü tekbiri eyyamı malûmata dahil olduğundan menasiki haccın edasından sonraya taalluk eden eyyamı ma'dudat zikri hassaten eyyamı teşrık ıtlak olunan bu üç gün demek olur. (........) sıyakı da bunu müfiddir. Ba'delhac Şeytan taşlamak Kur’ân’da tasrih olunmamış ve fakat bunun ayrıca bir vesilei tekbiri ilâhî olduğuna işaret buyurulmuştur. Rivayet olunduğuna göre bu günler Hazret-i Ömer radıyallahüanh çadırında tekbir alır, ve etrafındakiler de alırlar, hattâ yolda ve tavafda bulunan bütün halk tekbir alırlardı. Hulâsa balâdaki (........) zikri mutlaki ve ona matuf olan (........) tekbiri teşrık ile zikri hass emretmektedir ki, hasılı manâ şu olur:Arefe ve nahirde malûm olan zikirlerden başka bir de menasiki haccin hıtamiyle huccacın avdeti için sayılı olan üç teşrık günleri içinde dahi namazların arkasında ve taş atmak gibi diğer vesilelerle cehren tekbirler alarak Allah’ı zikrediniz ve bunu yapmadan dağılmayınız. (........) Binaenaleyh bu esnada her kim iki gün zarfında işini bitirip (........) yani vatanına hareket için istical ederse (........) bunun üzerine günah yoktur. Fakat bir gün zarfında değil.- Bu sebeble bu iki günün birincisine (........) yani karar günü denilir ki, bu gün minada bulunulur.

İkincisine de (........) denilir ki, huccacın bazısı bu gün minadan hareket eder. Bu iki gün bayramın ikinci ve üçüncü günleri olub hem eyyamı nahirden, hem eyyamı teşrıktendirler (........) ve her kim te'ahhur edibde remyini (........) denilen ve son teşrık günü olan üçüncü güne bırakırsa (........) buna da günah yoktur. Ta'cil-ü te'hir muhayyerdir. Lâkin bu muhayyerlik ve ademi isim alel'ıtlak değil (........) müttaki olan hacı içindir. Ve onun kalbine halecan düşürmemek matlûbi ilâhîdir. Zira eshabı takva en küçük bir kusurdan sakınır. Ve zaten indallah hacı böyle müttaki olanlardır. Bu sebeble (........) hepiniz de Allah’a ıttıka ediniz (........) siz ancak ona toplanıb haşrolunacaksınız. Böyle iken