212

Küfredenlere o Dünya hayat bezendi de iman edenlerle eğleniyorlar, halbuki korunan o mü'minler kıyamet günü onların fevkındadır, Allah dilediğine hisabsız ni'metler verir

(........) hayatı Dünya kâfirler için pek ziynetlenmiş, gözlerine güzel gösterilmiş ve kalbleri bu alçak hayatın mahabbetile dolmuştur. Bu sebeble bunlar Dünyadan başka bir şey istemezler (........) ve Resulullaha iman edib Dünyaya iltifat etmiyen mü'minlerden bir kısmını ve alelhusus fukarayı sabirîni istihfaf ederler. (........) ehli tavka olan o mü'minler ise (........) yevmi kıyamette onların fevkındadır.» Dünyadan başka bir şey istemeyen o kâfirler Cehennemin esfeli safilîninde inleyecekler, bu müttekiler de Cenneti âlâda hıraman olacaklardır, bu Allah’ın bir kısmetidir (........) ve Allah gerek Dünyada ve gerek Ahırette dilediğine hısabsız rızık verir.» Ebucehil ve arkadaşları Allah’ın bahşettiği servetlerle zevk-u safa eyler de Ahıreti inkâr ederler ve Ammar, Suheyb, Ebû Ubeyde, Salim, Âmir İbn-i Fihre, Habbab, Bilâl hazaratı gibi fukarai mü'minîn ile «o bizim Peygamberimiz olsa idi ona eşrafımız tabi olurdu» diye eğlenmek isterlerdi. Abdullah İbn-i Übey ve arkadaşları da zevk-u safa ederler ve zuafai mü'minîn ile alay etmek isterler «şunlara bakın Muhammed bunlarla galebe edeceğini zannediyor» derlerdi, Beni Kureyza, Beni Nadır, Beni Kaynuka' Yehudîlerinin uleması da fukarayi muhacirîn ile eğlenmek isterlerdi. İşte bu âyetin nüzulü bu hâdiselerden birisi olmuştur. Ve bu babda bu suretle üç rivayet vardır.

İşte Ahıreti ve Dünyanın akıbetini düşünmeyib sade hayatı Dünyaya meyl-ü mahabbet etmek ötedenberi nev'i beşerin fıtrati asliyedeki vahdetini bozan ve silm-ü sükûneti ıhlâl eden bir sebebi arazî, bir re'si hatıedir. Filvaki (........)

Ihtar: (........) nazmı celili (........) takdirindedir. Siyak-u sibak bunu gösterdiği gibi (........) âyeti kerimesinde bu kayd musarrahtır. Bundan başka Abdullah İbn-i Mes'ud kıraetinde burada dahi (........) mezkûrdur ki, bu kıraet mütevatir değil ise de meşhur olduğundan vacibül'ameldir.