112Bir vakıt de o Havariyyun: yâ Isâ İbn-i meryem: Rabbin bize Semadan bir mâide indirilebilir mi? demişlerdi, "Allahdan korkun mü'minseniz" ddi (.........) O vaktı ki, Havariyyun ya Isâ İbn-i Meryem dediler (.........) rabbin bizim üzerimize semâdan bir maide indirebilir mi?- Bu ta'bir zahirine nazaran kudreti İlâhiyyede bir şübhedir. Bu da Havariyyunun hakıkaten ıhlâs ile îman etmemiş olduklarını ifade eder. O halde ya o zaman iymanları daha tahkık ve ma'rifet üzere değil idi ve yahud (.........) den ma'nâyı murad başkadır, Netekim ba'zı müfessirîn demişlerdir ki, burada istitaaden murad muktezayı kudret değil, muktezayı hıkmet ve irade olan istitaattir. Ya'ni Semadan bize bir mâide indirmek rabbının hıkmet ve iradesine muvafık olabilir mi demektir. Süddî gibi diğer ba'zı müfessirîn ise isticabe ve icabet gibi (.........) nün (.........) ma'nâsına geldiği, ya'ni Semâdan bir maide indirmek talebine rabbın muvafakat eder mi, hâsılı istersen indirir mi? Demek olduğunu söylemişlerdir. Kisâî kıraetinde (.........) okunur ki, «Semadan bize mâide indirmesini rabbinden isteyebilir misin?» demek olur. Bu surette evvelki mahzur varid olmaz. Maamafih her ne olursa olsun bu sualde bir harika, bir mu'cize talebi vardır. Halbuki mu'cizat gaye değil, delâildir. Mü'min ise medlûle îman etmiştir. Bunun için mu'cize talebi şıârı küfürdür. Kudreti hakkı imtihan sevdasıdır. Bir de harika ve mu'cize talebinde ısrar onu umumî bir âdet ve tabiat gibi muttarid farz etmektir. Bu ise bir tenakuzdur. Binaenaleyh mü'minin mu'cize talebinde ısrarı asla caiz olmayacağı gibi mu'cize taleb ediyor gibi görünmesi bile iymanında bir şüpheyi iyma edeceği cihetle sui edebdir. İşte bu gibi hikmetlere binaen (.........) eğer siz hakıkaten mü'min iseniz Allahdan korkunuz. Böyle bir talebde bulunmayınız.- Ya'ni Allah’ın kudretinde ve benim sıhhati nübüvvetimde şübheyi iyma edecek ve sizi îman ve ıhlas iddianızde şübheli gösterecek söz sarf etmeyiniz diye tahzir etti ki, bu tahzir ve ihtarda ne büyük bir nezahet ve ne büyük bir terbiye münderic bulunduğunu iyi düşünmeli. |
﴾ 112 ﴿