ZÂRİYÂT

Sûresi Mekkiyyedir.

Âyetleri - Altmıştır.

Kelimeleri - Üç yüz yetmiştir.

Harfleri - Bin iki yüz seksen altıdır.

Fasılası - (.......) harfleridir.

Bu Sûre de «Kaf» taki ıhtarın bir müeyyidesi, nihayetteki vaîdin bir tafsıylidir.

1

O tozdurup savuranlara

ZERV, tozutup götürmek, savurmak, kırıp ufalamak,

ZARİYAT, kırıf ufalıyan, yâhud savuran yâhud toz duman edip götüren kuvvetler demektir. Meselâ toprağı ve saireyi tozdurup savuran rüzgârlar, volkanları püskürten, mahlûkatı kırıp dağıtan ve yayıp neşreden Melekler, ve barut, dinamit gibi sonradan keşfedilmiş ve edilecek şiddetli infilak, tahrib, tahrik edici bütün sebebler bu mefhumda dahildir. Beyzavî (.......) demekle bu umumu göstermiştir. Ekser müfessirînin «rıyah» ile iktifa etmesi Hazret-i Alîden varid olan rivayete mebniydir ki, mefhum ile değil, bir misal ile tefsir olmak gerektir. Yoksa mefhum i'tibariyle zürriyyet neşreden velûd kadınlar diye de ma'nâ verilmiştir.