9

Ve vâdîlerde kayaları kesen Semûde

(.......) Ve Semûde - nasıl yaptı? (.......) onlar ki, (.......) vâdîde kayayı kesip biçiyorlardı - Bu suretle kendilerine evler yapıyorlardı ki, bu Allah’ın onlara vermiş olduğu bir kuvvet ve san'at idi. Cevb, bir şeyi yaka biçer gibi kesip biçmektir. Mesafe kat' etmeğe de Cevb ta'bir olunur. Netekim (.......) denilir, o memleketlerde cevelân ettim, hepsini baştan başa kat' eyledim demektir. İbn-i Abbas demiştir ki, Beldeleri dolaşırlar ve (.......) buyurulduğu üzere dağlardan, kayalardan yontma evler, havuzlar ve istedikleri gibi binalar yaparlardı (.......) Mukatil demiştir ki, Vâdî, vâdil'kurâdır (.......) Ve denilmiştir ki, dağları, kayaları, mermerleri ilk yontan Semûd

idi, bin yedi yüz kadar Medîne yapmışlardı, hepsi taştan idi, bir de denilmiş ki, vâdîlerini kesmişler, sularını yonttukları bir kayanın içine mahzen halinde celb etmişlerdi. Semûd dahi Âd gibi Arabı bâideden meşhur kabîledir, denilmiştir ki, dedeleri Semûdun ismini almışlardır. Semûd Cedîsin biraderi ve bu ikisi Âber İbn-i irem ibin Sam İbn-i Nuh oğullarıdır. «Âber» yerine «kâsir» de denilmiş ve bunun Tevratta Câsir İbn-i İrem İbn-i Sâm denilen oğlu İremin Tevratta Aram diye ma'ruf bulunduğu söylenmiştir. Nessabûnun zikr ettikleri bu neseb, sahih olsun olmasın, Arebda semûd ve Şam ile Hıcaz arasında Hıcirde menzilleri ma'ruftur. Nasıl helâk edildikleri de müteaddid sûrelerde geçmiştir.